ಒಡೆಲಾದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಕರೀಂನಗರ-ತೆಲಂಗಾಣದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.
ಭಗವಾನ್ ಶಿವನು ಶ್ರೀ ಒಡೆಯರ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸ್ವಾಮಿಯ ದೈವಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನ ಉಪ-ದೇಗುಲಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮ ದೇವತೆಗಳಾದ ಬಂಗಾರು ಪೋಚಮ್ಮ ಮತ್ತು ಮದನ ಪೋಚಮ್ಮ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ.
ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸ: ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವಿತ್ತು, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯವಾಗಿತ್ತು, ಶ್ರೀ ಪಂಕಜ ಮಹಾ ಮುನಿ ಎಂಬ ಸಂತನು ಪ್ರತಿದಿನ ರಾತ್ರಿ ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ದೇವಾಲಯದ ಕಂಬದ ಮೇಲೆ ಮಹಾ ಮುನಿ ಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಹೆಸರಿನ ಶಾಸನವಿದೆ.
ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ ಋಷಿ ಸತ್ತರು ಮತ್ತು ಇರುವೆಗಳ ಗೂಡು ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿತು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಚಿಂತಕುಂಟಾ ಒಡೆಯಲು ಎಂಬ ರೈತನು ಬೇಸಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಉಳುಮೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಅವನ ನೇಗಿಲು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಶಿವಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಅವನು ಆಕಾಶದಿಂದ ಓಂಕಾರ ವಾಣಿ ಮತ್ತು ಗುಡುಗುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದನು.
ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೋಪಗೊಂಡ ದೇವರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಿ ರೈತನು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತನಾದನು. “ಓ ಒಡೆಲು ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ನೋಯಿಸಿದ್ದೀಯಾ ನಿನ್ನ ಕುಟುಂಬವು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ಶಪಿಸುತ್ತೇನೆ” ಎಂದು ಅವರು ಕೇಳಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಒಡೆಲು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದರು “ಓ ದೇವರೇ ನಾನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿ ಅಥವಾ ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನ ಪಾಪವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲು ನನಗೆ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ.”
ದೇವರು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ಒಡೆಲುಗೆ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಿದನು ಮತ್ತು “ಓ ಒಡೆಲು ನಾನು ಶ್ರೀ ಒಡೆಯರ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸ್ವಾಮಿಯ ರೂಪವನ್ನು ತಳೆದು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುತ್ತೇನೆ ಮತ್ತು ನನ್ನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ನನ್ನ ಭಕ್ತರ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ನನ್ನ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಲಿದೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಆಗ ದೇವರು ಅದೃಶ್ಯವಾದರು. ಆದರೆ ಆಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವು ಪ್ರಕಾಶದಿಂದ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಭೂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾಕತೀಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ದೇವಾಲಯದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಬ್ರಾಮರಾಂಭ ಮಾತೆ, ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ವೀರಭದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ, ಶ್ರೀ ಭೈರವ ಸ್ವಾಮಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪಾಲಕ. ದೇವಾಲಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೀರ ಶಿವ ಮಾತೆ ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಆಲದ ಮರವನ್ನು ಮತ್ತ ಮರ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ದುಷ್ಟರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಲು ಶಿವನು ಶ್ರೀ ಖಂಡೀಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯ ರೂಪವನ್ನು ತಳೆದು ಜಗತ್ತನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಲಿಜ ಸಮುದಾಯದ ಮೇಡಲ ದೇವಿ ಮತ್ತು ಯಾದವ ಸಮುದಾಯದ ಕೇತಮ್ಮ ಇಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಕಂಠೀಶ್ವರಸ್ವಾಮಿಯು ಮೇದಲಾದೇವಿ ಮತ್ತು ಕೇತಮ್ಮನ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1330 ರಲ್ಲಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವನವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನು ರಾಮಗಿರಿಯಿಂದ ಎಲ್ಲೆಂತುಕುಂಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ಇಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ ಪೂಜಿಸಿದರು. ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀರಾಮನ ಭೇಟಿಯ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಸೀತಾ ರಾಮ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾರು ಪೋಚಮ್ಮ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ಮದನ ಪೋಚಮ್ಮ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ.
ಕೊಂಡವೀಟಿ ಮನೆತನದ ಆದಿ ರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಮಾದೇವಿ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಇವರು ಇಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ ಸಂತಾನ ಭಾಗ್ಯ ಪಡೆದರು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಗ್ರಹ ವರದಿ: ಗಣೇಶ್. ಎಸ್., ದೊಡ್ಡಬಳ್ಳಾಪುರ.
ಮಾಹಿತಿ ಇಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೆ ಶೇರ್ ಮಾಡಿ: ಕ್ಷಣ ಕ್ಷಣದ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಹರಿತಲೇಖನಿ Facebook, Koo, Dailyhunt ಮೂಲಕ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ. Whatsup, Telegram ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ….
